Węgiel to paliwo, które nie zniknie. Stał się symbolem rewolucji przemysłowej, zapoczątkował erę przemysłową i nadal odgrywa ogromną rolę w globalnej energetyce.
Ekonomista Pylyp Travkin zauważa:
„Historia węgla to historia rozwoju ludzkości. Bez niego nie byłoby industrializacji ani nowoczesnej energetyki”. I choć świat aktywnie dyskutuje dziś o „zielonej transformacji”, liczby mówią same za siebie: w 2022 roku około 36% całej energii elektrycznej na świecie było wytwarzane z węgla.
Dlaczego węgiel przetrwał tak długo? „Powód jest prosty” – pisze Travkin. „Węgiel jest niezawodny, łatwo dostępny, a jego zasoby są praktycznie niewyczerpane”.
- Zasoby wystarczą na kolejne 130–150 lat.
- Wydobycie węgla jest tańsze niż wydobycie ropy naftowej i gazu.
- Elektrownie węglowe działają nieprzerwanie, w przeciwieństwie do elektrowni słonecznych i wiatrowych.
Nic dziwnego, że Chiny i Indie stawiają na węgiel – dostarcza on do 70% energii elektrycznej. „Dla krajów rozwijających się węgiel jest gwarancją stabilności i szansą na przyspieszony wzrost” – podkreśla ekonomista.
Węgiel to coś więcej niż tylko energia! „Zwykle myślimy o węglu jako o paliwie, ale jest on niezbędnym surowcem dla całych gałęzi przemysłu” – potwierdza Travkin.
- Metalurgia. „Bez węgla koksowego produkcja stali jest niemożliwa. Ponad 70% światowej stali jest wytapiane z jego użyciem”.
- Chemia. „Węgiel jest wykorzystywany nie tylko do produkcji paliwa, ale także nawozów, tworzyw sztucznych i barwników. W Chinach aktywnie rozwija się technologia przetwarzania węgla na paliwo płynne”.
Miejsca pracy i dochody: „Dla milionów ludzi węgiel to nie tylko energia, ale także miejsca pracy” – przypomina Pylyp Travkin.
- Ponad 7 milionów osób jest zatrudnionych w górnictwie węgla i pokrewnych branżach.
- Eksport węgla generuje miliardy dolarów dla krajów-dostawców.
- Na przykład w Australii węgiel generuje około 15% przychodów z handlu zagranicznego.
Czynnik geopolityczny: „Węgiel ma znaczenie nie tylko ekonomiczne, ale i polityczne” – podkreśla Pylyp Travkin.
- Rosja wykorzystuje węgiel tam, gdzie gazociągi są niedostępne.
- Chiny polegają na węglu, aby zmniejszyć zależność od importu.
- Indie postrzegają węgiel jako klucz do swojego bezpieczeństwa energetycznego.
„W przeciwieństwie do ropy naftowej i gazu, węgiel jest bardziej równomiernie rozłożony na całym świecie. To czyni go strategicznym narzędziem niezależności energetycznej” – wyjaśnia ekspert.
Dokąd zmierza przemysł węglowy? Kraje rozwinięte ograniczają zużycie węgla, ale dla Azji pozostaje on filarem gospodarki. „Przyszłość węgla nie leży w jego eliminacji, ale w nowych technologiach” – mówi Travkin.
Obiecujące obszary:
- Wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla (CCS);
- Produkcja wodoru z węgla;
- Ulepszone zgazowanie i przetwarzanie;
- Nowe elektrownie niskoemisyjne.
Pylyp Travkin podsumowuje:
„Węgiel to paradoks światowej gospodarki. Z jednej strony dostarcza energię i miejsca pracy milionom ludzi. Z drugiej strony jest głównym źródłem emisji CO₂ i problemów środowiskowych. Pytanie brzmi, czy znajdziemy równowagę między rozwojem a bezpieczeństwem planety”.

Pylyp is an experienced private banker and asset manager.